Thánh lễ Tấn phong Giám mục Giuse Nguyễn Đức Cường

Vào lúc 7 giờ ngày 27/6/2018, tại thánh đường giáo xứ mẹ Chính Tòa – Giáo phận Thanh Hóa đã diễn ra thánh lễ lịch sử: tấn phong Giám mục giáo phận cho tiến chức là Đức Cha Giuse Nguyễn Đức Cường. Thánh lễ diễn ra trong bầu khí trang nghiêm, sốt sắng với sự tham dự của mọi thành phần dân Chúa trong và ngoài giáo phận Thanh Hóa.

Tháng 6 hàng năm vẫn trôi qua lặng lẽ với tiếng trống trường gióng lên những hồi cuối để chìm vào giấc ngủ hè, với những cánh phượng rực rỡ tô điểm cho sắc trời những màu đỏ ấm nóng. Trên các cánh đồng, một vụ mùa nữa lại về tưới đẫm những giọt mồ hôi mặn chát trên những khuôn mặt mang dấu ấn thời gian và nhuộm màu nắng.

Nhưng năm nay, tháng 6 còn trở nên đặc biệt hơn bao giờ hết với Giáo phận Thanh Hóa bởi biết bao sự kiện mang dấu ấn lịch sử đều diễn ra trong khoảng thời gian tưởng chừng như quen thuộc này. Đó là nỗi buồn chia ly với vị Giám mục thân thương đồng hành cùng giáo phận suốt 14 năm keo sơn, gắn bó. Đó là những trái ngọt thánh hiến từ những người con ưu tú của giáo phận được gọi mời lên hàng tông đồ, mục tử chăn chiên nhân lành của giáo phận. Đó là khánh thành Chủng viện Lê Bảo Tịnh, tiền thân từ Tiểu chủng viện Lê Bảo Tịnh, nơi ươm mầm, đào tạo và trổ bông ơn gọi thánh hiến cho giáo phận. Đó còn là trang mới, bước tiến mới của giáo phận với thánh lễ tấn phong giám mục cho Đức cha Giuse Nguyễn Đức Cường – một người con tha hương của giáo phận, trở về quê mẹ trong vai trò mới, nhiệm vụ mới, thử thách mới, “thả lưới ở vùng nước sâu” xứ Thanh.

Hoan ca hồng ân

Trong cuộc đời của mỗi tín hữu, thật hiếm có cơ hội để dự một thánh lễ có sự hiện diện đủ đầy của mọi thành phần dân Chúa như hôm nay. Xúc động thay trên gian thánh đường của xứ mẹ Chính Tòa có các Bề trên thượng cấp của Giáo Hội Việt Nam, Đức Hồng Y Phêrô Nguyễn Văn Nhơn – Tổng Giám mục Tổng Giáo phận Hà Nội cùng các Đức Giám mục các giáo phận trên lãnh thổ Việt Nam. Vui mừng thay khi đoàn dân Chúa tham dự thánh lễ của mọi độ tuổi khác nhau, các dân tộc khác nhau, từ muôn phương trên mọi miền tổ quốc.  Hạnh phúc thay, không gian và tiết trời cũng ưu ái ban cho ngày đặc biệt của giáo phận khí hậu mát mẻ, dịu dàng hiếm hoi của mùa hè bỏng lửa.

Có lẽ Chúa yêu thương đoàn chiên của Ngài nơi giáo phận Thanh Hóa lắm lắm mà tuôn đổ xuống trang sử giáo phận biết bao ơn lành như vậy.

Trước khi bước vào thánh lễ trọng đại, Đức Tổng Giuse Nguyễn Chí Linh – Nguyên Giám mục giáo phận Thanh Hóa, chủ phong thánh lễ tấn phong Giám mục hôm nay đã nhấn mạnh ý nghĩa của ngày 27/06/2018 này: “Đây là một trang sử mới của giáo phận, mở ra một thời kỳ tiến bước vững vàng hơn với vị chủ chăn mà Chúa chọn cho con dân Thanh Hóa. Đây cũng là một ngày của tình hiệp thông, ngày đức tin triển nở, ngày Chúa rọi tình yêu của Ngài xuống một cách mãnh liệt nhất”.

Đức ông Yovko Pishtiyski, Tham tán Sứ thần Tòa Thánh tại Singapore, đọc thư của Đức TGM. Marek Zalewski, Tân Đại diện Toà Thánh không thường trú tại Việt Nam, chúc mừng Đức Giám mục Tân cử Giuse và giáo phận Thanh Hóa.

Những tiếng trống giòn giã của đội trống Ba Làng cất lên sang sảng giữa trời Thanh Hóa. Những tiếng kèn ngân nga, réo rắt gọi mời con thảo đến với ý nguyện tuyệt vời của Chúa giữa đời. Những tiếng hát kết hợp với tiếng nhạc du dương làm rộn ràng lên một bầu khí căng tràn sức sống. Trong tâm tình hoan ca ấy, toàn thể dân Chúa có mặt tại giáo xứ Chính Tòa – giáo phận Thanh Hóa bước vào thánh lễ.

Thánh lễ của tình hiệp thông

Dẫu dòng đời mỗi thời một biến chuyển nhưng qua dòng chảy của hơn 20 thế kỷ qua đi, Chúa vẫn luôn đồng hành với con người bằng tình cảm mến yêu chu toàn. Chưa bao giờ Người bỏ rơi con người bơ vơ nơi cõi trần thế. Bằng chứng rằng, Người luôn phái gửi tới những mục tử ưu tú, đại diện của Người để chăm sóc đoàn chiên, định hướng dẫn lối con người về bên Ngài trên quê thiên quốc.

Vì vậy, Đức TGM. Giuse Nguyễn Chí Linh kêu mời mọi tín hữu hãy bước vào thánh lễ với tấm tình con thảo tri ân Đấng Tối Cao vì ơn lành Ngài luôn tuôn đổ dạt dào nơi cõi tạm này. Và Đức Tổng cũng mời gọi cộng đoàn thêm lời cầu nguyện cho tiến chức là Đức cha Giuse Nguyễn Đức Cường. Dù ngài là hiện thân của Chúa giữa thế gian nhưng ngài cũng là con người như chúng ta. Ngài cần hơn ai hết sự động viên, chia sẻ, lời nguyện cầu để tiếp sức cho ngài hoàn thành sứ vụ “thả lưới nơi nước sâu” mà Chúa đã trao tay.

Là tiền bối, huynh trưởng của Đức tân Giám mục, Đức TGM. Giuse đã cùng với giáo dân Thanh Hóa, mở rộng vòng tay để vị chủ chăn mới của giáo phận sẵn sàng đáp lại lời gọi mời của Hội Thánh. Hôm nay đây, khi Đức Tổng Giuse trao mũ Mitra, gậy, và nhẫn cho vị tân Giám mục, cũng chính là lúc người từ biệt ngôi nhà giáo phận Thanh Hóa thân thương. Với những món quà vô giá Đức Tổng để lại, giáo phận Thanh Hóa nguyện mãi tin yêu, đồng hành với Đức tân Giám mục đáp lại tấm lòng mến yêu của người.

Đức Cha tân cử là linh mục giáo phận Đà Lạt, nơi mà đa số giáo dân là đồng bào dân tộc. Chính ngài đã làm cha sở một giáo xứ mà đa số tín hữu là dân tộc K’ho. Vì vậy, phụng vụ thánh lễ hôm nay có sự xuất hiện của tín hữu dân tộc K’ho để tỏ tình hiệp thông với Đức Cha tân cử.

Đức cha Giuse Nguyễn Đức Cường là một người con của Thanh Hóa nhưng được cưu mang bởi giáo phận Đà Lạt, đây cũng là nơi Tân Giám mục Thanh Hóa mục vụ trước khi bước lên vị trí chủ chăn như ngày hôm nay. Vì vậy trong mối tình huynh đệ tông đồ, Đức Cha Antôn Vũ Huy Chương đã có bài chia sẻ tâm tình trong thánh lễ trọng đại ngày 27/6 này. Rất tiếc vì sức khỏe không cho phép, Đức cha Antôn không thể có mặt, vì vậy Đức cha Đa minh Nguyễn Văn Mạnh, Giám mục phó giáo phận Đà Lạt, đã truyền đạt bài giảng thay cho ngài trong thánh lễ hôm nay.

Bài chia sẻ của Đức cha Antôn xoáy sâu vào những ý niệm xung quanh châm ngôn giám mục của Đức cha Giuse: “Hãy ra chỗ nước sâu”. Đó là một con đường chẳng mấy bằng phẳng, chẳng có hoa hồng mà Đức cha Giuse chọn để dấn thân. Chỗ nước sâu tức là những nơi thử thách nhất, khắc nhiệt nhất. Nhưng Đức cha Giuse chọn vâng lời, chọn hành động, chọn đến với những người ở vùng ngoại vi, người khó nghèo, người bất hạnh trong cuộc đời trần thế… để ban phát tin yêu của Đấng tối cao. Đức cha Antôn cũng cầu chúc cho Đức cha Giuse – vị Giám mục thứ 5 của giáo phận Thanh Hóa bình an, vững tin trong sứ vụ thả lưới nơi nước sâu của cuộc đời mục tử.

Tham dự thánh lễ hôm nay, ngoài đoàn chiên Công giáo, còn có đại diện Ban Tôn giáo Chính phủ và những người không cùng niềm tin. Có lẽ những mối tình mà họ có thể cảm nhận được nơi thánh lễ hôm nay thật hiếm gặp ngoài đời. Bởi với người Công giáo, dù có ở đâu, dù có khác nhau như thế nào, cũng chỉ là con cái trong một gia đình.

Truyền chức tân Giám mục – biểu tượng cao trọng của sự vâng phục

Ngày 14/06/2018 vừa qua, hình ảnh truyền chức cho 5 tân linh mục đã làm rung động biết bao trái tim tin yêu của người tín hữu. Nhưng viên mãn nhất vẫn chính là nghi thức truyền chức Giám mục hôm nay. Trong lời chúc mừng nhân danh Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, Đức cha Giuse Nguyễn Năng, Phó Chủ tịch HĐGM Việt Nam, đã khéo léo nối kết giữa hai biến cố lãnh nhận thiên linh mục và giám mục nơi vị tiến chức. Ngài gọi đó chính là công thức “2 trong 1” mà xã hội ngày nay vô cùng ưa chuộng. Nhớ lại cách đây 26 năm, đúng vào ngày này, Đức cha Giuse tân cử hôm nay được Chúa chọn vào hàng tư tế linh mục. Có sự trùng hợp nào ý nghĩa hơn thế!

Một bầu khí linh thiêng bao trùm khi tiếng kinh cầu các thánh vang lên, lời thề được tuyên đi, nghi thức trao nhẫn, mũ, gậy giám mục cho Đức cha tân cử qua bàn tay của Đức TGM. Giuse.

26 năm cũng là cả một quá trình cố gắng tu luyện của vị linh mục sốt sắng, hết lòng với công cuộc reo rắc Tin Mừng cứu độ. 26 năm Chúa thử thách Đức cha Giuse với muôn vàn biến cố. Tất cả để chuẩn bị cho ngày hôm nay, Đức Cha bước lên cương vị mới được vẹn toàn. Giám mục giáo phận Thanh Hóa không phải là đóng lại cuộc đời nỗ lực của người chăn chiên nhân hậu, mà là mở ra sứ mệnh mới của Đức cha to lớn hơn, trọng đại hơn, khắc nghiệt hơn, và cần nhiều hơn sự cầu nguyện của mọi thành phần dân Chúa.

Bước sang nửa thứ hai của cuộc đời, khi lưng đã bắt đầu hơi chùng xuống, tóc thì bắt đầu điểm màu lạ, đôi bàn tay bỗng nhiên xuất hiện những đốm đồi mồi, khuôn mặt thì điểm những vết chân chim; nhưng Đức cha Giuse lại là tái sinh trong thiên chức mới. Rồi đây, dấu chân ngài sẽ rảo bước khắp cánh đồng truyền giáo Thanh Hóa, tới những nơi mà thời trai trẻ ngài chưa từng, gặp những người mà cuộc đời đã đẩy cho họ những nghịch cảnh trở trêu. Bởi Đức cha Giuse đã không chọn cho mình một con đường bằng phẳng mà tự nhận làm người khai phá mở đường đầy gai góc.

Vậy nên khi lãnh nhận nhiệm vụ Giám mục, cũng là lúc đôi tay run run nhận lấy biết bao kỳ vọng. Nhưng có một điều, ánh mắt cương nghị, ánh lên niềm tin tuyệt đối nơi Tân Giám mục đã soi rọi cho tất cả tín hữu Thanh Hóa về một ngày mai, Thanh Hóa rộng đầy ơn đức tin.

Trong diễn từ có đôi lúc ngập ngừng vì xúc động của Đức Cha Giuse – giờ đây là Giám mục giáo phận Thanh Hóa, chứa đựng tất cả tấm chân tình dành cho hai nơi mà ngài gọi thân thương: gia đình. Đó là nơi đã nuôi ngài khôn lớn trong cuộc đời linh mục – giáo phận Đà Lạt, một nơi là nguồn cội để ngài trở về trong sứ vụ chủ chăn. Nhưng có lẽ, dù ở nơi nào thì trong trái tim chan chứa yêu thương của Đức Giám mục giáo phận Thanh Hóa, đó đều là động lực để ngài phấn đấu, là chỗ dựa sau những mệt mỏi của loài người, là lời nhắc nhở rằng, ngài luôn được những cánh tay dang rộng đón chào.

Tạ ơn Đấng Tối Cao đã nhìn xuống đoàn dân bé nhỏ Thanh Hóa trong ngày đại lễ, tưới xuống nhiều hồng ân đến vậy. Chúng con đã có một ngày thực sự ý nghĩa để ngụp lặn trong đức tin và hy vọng. Tạ ơn Người đã luôn theo dấu chúng con trong hành trình trở về thiên quốc, ban cho chúng con những vị chủ chăn tuyệt vời.

Xin được dùng lời bài hát kết lễ để thay cho bao tấm lòng phó thác giáo phận Thanh Hóa nguyện dâng lên Thiên Chúa Ba Ngôi toàn năng: “Bao say mê nguyện ước Giáo phận lớn lên. Cho nơi nơi rực sáng trong một quyết tâm: cùng thả lưới nơi biển nước sâu và chỉ sống cho một quyết tâm ra sâu mà thả lưới”.

Maria Én Trần (TT Thanh Hóa)

Cách đây 8 tháng, ngày 13 tháng 10 năm 2017, Hội đồng Giám mục Việt Nam đã cùng với mọi thành phần Dân Chúa trong Giáo phận Thanh Hóa cử hành Thánh lễ Cao điểm Năm Thánh kỷ niệm 85 năm thành lập Giáo phận, với chủ đề “Duc in altum”:“Hãy ra chỗ nước sâu”.

Trong dịp khai mạc Năm Thánh, Đức Tổng Giám mục Giuse, trong vai trò Giám quản Giáo phận Thanh Hóa, đã chia sẻ: “Chủ đề của Năm Thánh là “hãy ra chỗ nước sâu” (Lc 5, 4), Theo lệnh Chúa Giêsu trong câu Tin Mừng ấy, chúng ta sẽ quan tâm đặc biệt đến sứ mệnh truyền giáo, sẽ hăng hái lên đường rao giảng Tin Mừng của Chúa cho những ai chưa biết Ngài”. 

Muốn tiếp nối định hướng mục vụ của vị tiền nhiệm và của cả Giáo phận Thanh Hóa, Đức Giám mục Tân cử đã chọn khẩu hiệu: “Hãy ra chỗ nước sâu mà thả lưới”. Khẩu hiệu đó trích từ đoạn Tin Mừng theo thánh Luca (x. Lc 5, 1-11), nhắc nhớ bối cảnh Chúa Giêsu gọi ông Simon làm tông đồ. Thánh Luca thuật rằng: một hôm, Đức Giêsu xuống thuyền của ông Simon, và từ trên thuyền Người giảng dạy đám đông. Chắc hẳn ông Simon rất tự hào vì được Đức Giêsu mượn thuyền của mình để giảng dạy dân chúng.

Giảng xong, Người bảo ông Simon: “Hãy ra chỗ nước sâu mà thả lưới bắt cá”. Ông Simon đáp: “Thưa Thầy, chúng tôi đã vất vả suốt đêm mà không bắt được gì cả. Nhưng vâng lời Thầy, tôi sẽ thả lưới”. Có lẽ lúc đó ông Simon nghĩ rằng: ông Giêsu này làm nghề thợ mộc, biết gì chuyện chài lưới mà bảo ra chỗ nước sâu! Đánh cá chuyên nghiệp đây mà suốt đêm có bắt được con nào đâu! Thôi thì nể ông, tôi cứ làm như vậy, nhưng ông sẽ thấy rằng ông không giỏi hơn tôi đâu!

Thánh Luca thuật tiếp: “Họ đã làm như vậy, và bắt được rất nhiều cá, đến nỗi hầu như rách cả lưới… Thấy thế, ông Simon Phêrô sấp mặt dưới chân Đức Giêsu và nói: “Lạy Chúa, xin tránh xa con, vì con là kẻ tội lỗi”.Như thế, sau mẻ cá lạ, ông Simon đã nhận ra quyền năng của Chúa Giêsu và sự hèn yếu tội lỗi của mình. Chính lúc đó, vâng chính lúc đó, Chúa Giêsu đã chọn ông: “Đừng sợ, từ nay anh sẽ là người thu phục người ta. Thế là họ đưa thuyền vào bờ, rồi bỏ hết mọi sự mà theo Ngài”.

Sau này, trong thư thứ nhất (x.1 Pr 5,5b-14), thánh Phêrô đã khẳng định rằng: “Vì Thiên Chúa chống lại kẻ kiêu ngạo, nhưng ban ơn cho kẻ khiêm nhường. Vậy anh em hãy tự khiêm tự hạ dưới bàn tay uy quyền của Thiên Chúa, để Người cất nhắc anh em khi đến thời Người đã định”.

Khi đến thời được cất nhắc làm đấng kế vị các Tông đồ, có lẽ Đức Tân Giám mục muốn thưa với Chúa Giêsu: “Thưa Thầy Giêsu, sau hơn 25 năm thả lưới trên miền núi Tây Nguyên Lâm Đồng, nay được sai đến vùng biển Thanh Hóa, vâng lời Thầy, con xin thả lưới. Mặc dù biết khả năng mình rất hạn chế, nhưng con xin đồng hành với mọi thành phần dân Chúa trong Giáo phận đã và đang nỗ lực ra chỗ nước sâu, đi đến với với đông đảo bà con còn chưa biết tình thương cứu độ của Thiên Chúa. Xin ban cho chúng con ơn biết tín thác vào quyền năng của Chúa”.

Về việc ra chỗ nước sâu, bài giảng lễ khai mạc Năm Thánh đã quảng diễn rằng: “Cứ đi ra và tung lưới, với tàu lớn, thuyền nhỏ, hay thúng mủng gì cũng được, hoặc ít nữa là thả câu, chắc chắn thế nào cũng được một cái gì đó đem về, cá to cá bé, hay ít là con tôm con tép. Ngược lại, nếu cứ yên thân ngồi ở nhà, thì chắc chắn sẽ không có gì”.

Thật vậy, đi ra chỗ nước sâu là đi đến những vùng ngoại vi, đến với những người nghèo khổ bệnh tật, bị bỏ rơi và bị gạt ra bền lề xã hội, đến với những người sống trong những hoàn cảnh đau thương, tâm hồn cũng như thể xác. Ra chỗ nước sâu là mạo hiểm, là đương đầu với sóng gió biển cả, là dấn thân vào những môi trường khó khăn, những công việc vất vả. 

Sau nhiều năm vất vả, ĐTC Bênêdictô XVI công bố quyết định từ nhiệm, mà ngài gọi là “một chọn lựa đau đớn”, khiến tôi nhớ đến lời của một vị bề trên mãn nhiệm: “Nhiệm vụ của bề trên là một thập giá. Nhưng đôi khi điều khó khăn nhất không phải là bước lên thập giá mà là xuống khỏi thập giá”.  Tuy nhiên, khi xuống khỏi thập giá, Đức Thánh Cha Bênêdictô XVI nhìn lại 8 năm thi hành sứ vụ Phêrô của mình, đã tâm sự trước khoảng 100.000 người tại quảng trường thánh Phêrô, đại ý nói lên 2 điều: một là, ngài thấy mình như Thánh Phêrô và các Tông đồ trong con thuyền trên hồ Galilê: Chúa đã cho biết bao ngày nắng đẹp, gió nhẹ, những ngày đánh được nhiều cá; nhưng cũng có những lúc biển động, gió ngược, khi đó Chúa dường như cứ ngủ. Tuy nhiên ngài luôn ý thức rằng trong con thuyền này vẫn có Chúa, và con thuyền Hội Thánh không phải của ngài, nhưng là của Chúa và Chúa không để nó chìm mất; hai là, ngài xác tín rằng Chúa dẫn dắt con thuyền Hội Thánh qua những người Chúa chọn, vì Người đã muốn vậy.

Một tháng sau, ngày 19/3/2013, khi Đức Tân Giáo hoàng Phanxicô khai mạc sứ vụ tại Rôma, ngài đã ngỏ lời, đại ý nói rằng: chắc chắn Chúa Giêsu Kitô đã ban quyền cho Phêrô, nhưng đừng bao giờ quên rằng quyền hành đích thực chính là phục vụ cách trung thành, cụ thể và khiêm hạ.

Hôm nay, trong nghi thức diễn nghĩa, Đức Tân Giám mục được trao nhẫn, mão và gậy, vừa tượng trưng cho quyền hành vừa nói lên trách nhiệm phục vụ mọi người.

Giờ đây, chúng ta tham dự nghi lễ Truyền chức Giám mục với tâm tình tạ ơn Thiên Chúa và cầu nguyện cho các mục tử, cách riêng cho vị Giám mục thứ năm của Giáo phận Thanh Hóa, luôn biết đáp lại ơn gọi với niềm khiêm hạ tín thác vào quyền năng của Chúa trong sứ vụ thả lưới nơi chỗ nước sâu. Amen.

ĐC. Antôn Vũ Huy Chương
Giám mục Giáo phận Đà Lạt